Kopertina e librit Matematika 10 - 11: Pjesa I

Zgjidhja e ushtrimit 4

Zgjidhja e ushtrimit 4 të mësimit 2.4Z në librin Matematika 10 - 11: Pjesa I nga shtëpia botuese Botime Pegi me autorë Steve Fearnley, June Haighton, Steve Lomax, Peter Mullarkey, James Nicholson dhe Matt Nixon.


Pyetja

Gjeni kufizën që mungon në progresionin aritmetik të mëposhtëm.

2x+3\dfrac{2}{x+3}, ??, 22x3\dfrac{2}{2x-3}

Zgjidhja

Gjejmë diferencën midis kufizës së tretë dhe të parë:

22x32x+3=2(x+3)2(2x3)(2x3)(x+3)=2x+64x+6(2x3)(x+3)=2x+12(2x3)(x+3)=2(x+6)(2x3)(x+3)\dfrac{2}{2x-3} - \dfrac{2}{x+3} = \dfrac{2(x+3)-2(2x-3)}{(2x-3)(x+3)} = \dfrac{2x+6-4x+6}{(2x-3)(x+3)} = \dfrac{-2x+12}{(2x-3)(x+3)} = \dfrac{2(-x+6)}{(2x-3)(x+3)}

Në këtë mënyrë kemi gjetur dyfishin e ndryshesës midis kufizës së dytë dhe të parë. E përgjysmojmë:

2(x+6)(2x3)(x+3)×12=2(x+6)(2x3)(x+3)×12=x+6(2x3)(x+3)\dfrac{2(-x+6)}{(2x-3)(x+3)} \times \dfrac{1}{2} = \dfrac{\cancel{2}(-x+6)}{(2x-3)(x+3)} \times \dfrac{1}{\cancel{2}} = \dfrac{-x+6}{(2x-3)(x+3)}

Vlerën që gjetëm ia shtojmë kufizës së parë dhe rezultati do jetë kufiza e dytë.

2x+3+x+6(2x3)(x+3)=2(2x3)x+6(2x3)(x+3)=4x6x+6(2x3)(x+3)=3x(2x3)(x+3)\dfrac{2}{x+3} + \dfrac{-x+6}{(2x-3)(x+3)} = \dfrac{2(2x-3)-x+6}{(2x-3)(x+3)} = \dfrac{4x-6-x+6}{(2x-3)(x+3)} = \dfrac{3x}{(2x-3)(x+3)}