Kopertina e librit Matematika 10 - 11: Pjesa II

Zgjidhja e ushtrimit 12

Zgjidhja e ushtrimit 12 të mësimit 5.2Z në librin Matematika 10 - 11: Pjesa II nga shtëpia botuese Botime Pegi me autorë Steve Fearnley, June Haighton, Steve Lomax, Peter Mullarkey, James Nicholson dhe Matt Nixon.


Pyetja

Linda dhe Ania diskutojnë rreth rrënjës katrore të dyshit. Linda thotë: "Rrënjën katrore të dyshit mund ta shkruash si thyesë, 2=mn\sqrt{2} = \dfrac{m}{n}." Ania thotë: "Atëherë, edhe mm, edhe nn duhet të jenë çift, prandaj thyesa jote nuk do të jetë kurrë në trajtë të thjeshtë." Kush ka të drejtë? Argumentoni përgjigjen tuaj.

Zgjidhja

Ania. Së pari vini re, katrori i një numri çift është çift dhe katrori i një numri tek është tek.

(2a)2=4a2=2×2a2(2a)^2 = 4a^2 = 2 \times 2a^2 dhe (2a+1)2=4a2+4a+1=2(2a2+2a)+1(2a + 1)^2 = 4a^2 + 4a + 1 = 2(2a^2 + 2a) + 1.

Supozojmë të kundërtën që 2=mn\sqrt{2} = \dfrac{m}{n}, ku mm dhe nn janë numra natyrorë pa faktorë të përbashkët. Prej këtej kemi 2=m2n22 = \dfrac{m^2}{n^2}, pra 2n2=m22n^2 = m^2. m2m^2 është çift, atëherë edhe mm është çift, prandaj mund të shkruhet në trajtën m=2xm = 2x ku xx është numër natyror.

2n2=(2x)2=4x22n^2 = (2x)^2 = 4x^2, pra n2=2x2n^2 = 2x^2. Meqë n2n^2 është çift, atëherë edhe nn është çift. Prej këtej mm dhe nn kanë një faktor të përbashkët, 2, duke kundërshtuar kështu kushtin fillestar.