Zgjidhja e ushtrimit 5 të mësimit 5.3A në librin Matematika 12 (me zgjedhje) nga shtëpia botuese Botime Pegi me autorë Brian Jefferson, David Bowles dhe Eddie Mullan.
Pyetja
Në figurë jepet grafiku i funksionit = sin, për 0 2.
Zgjidhja
Për të kontrolluar nëse grafiku e pret boshtin e abshisave, vendosim $y=0$ dhe zgjidhim për $x$:
$$x \sin x = 0$$
Kjo barazim është i vërtetë nëse $x=0$ ose $\sin x = 0$.
Pra, grafiku e pret boshtin e abshisave në $0, \pi,$ dhe $2\pi$. Kjo është në përputhje me figurën.
Për të llogaritur syprinat e zonave $A$ dhe $B$, përdorim integralin e caktuar.
Zona $A$ ndodhet mbi boshtin e abshisave ($y \ge 0$) në intervalin $[0, \pi]$. Prandaj, syprina e $A$ jepet nga integrali:
$$S_A = \int_0^\pi x \sin x \, dx$$
Përdorim integrimin me pjesë: $\int u \, dv = uv - \int v \, du$.
Le të jetë $u = x$ dhe $dv = \sin x \, dx$.
Atëherë $du = dx$ dhe $v = -\cos x$.
$$S_A = [-x \cos x]_0^\pi - \int_0^\pi (-\cos x) \, dx$$
$$S_A = [-x \cos x]_0^\pi + \int_0^\pi \cos x \, dx$$
$$S_A = [-\pi \cos \pi - (-0 \cos 0)] + [\sin x]_0^\pi$$
$$S_A = [-\pi (-1) - 0] + [\sin \pi - \sin 0]$$
$$S_A = [\pi] + [0 - 0]$$
$$S_A = \pi$$
Zona $B$ ndodhet nën boshtin e abshisave ($y \le 0$) në intervalin $[\pi, 2\pi]$. Prandaj, syprina e $B$ jepet nga vlera absolute e integralit, ose duke integruar funksionin $-y$:
$$S_B = \left| \int_\pi^{2\pi} x \sin x \, dx \right| = \int_\pi^{2\pi} (-x \sin x) \, dx$$
Përdorim përsëri integrimin me pjesë (rezultati i integralit është i njëjtë, thjesht ndryshojnë kufijtë):
$$\int x \sin x \, dx = -x \cos x + \sin x + C$$
$$S_B = \left| [-x \cos x + \sin x]_\pi^{2\pi} \right|$$
$$S_B = \left| [-(2\pi) \cos(2\pi) + \sin(2\pi)] - [-\pi \cos \pi + \sin \pi] \right|$$
$$S_B = \left| [-2\pi(1) + 0] - [-\pi(-1) + 0] \right|$$
$$S_B = \left| [-2\pi] - [\pi] \right|$$
$$S_B = \left| -3\pi \right|$$
$$S_B = 3\pi$$
Syprina totale e zonës ndërmjet grafikut dhe boshtit të abshisave është shuma e syprinave $S_A$ dhe $S_B$.
$$S_{total} = S_A + S_B$$
$$S_{total} = \pi + 3\pi$$
$$S_{total} = 4\pi$$