Kopertina e librit Matematika 10 - 11: Pjesa I

Zgjidhja e ushtrimit 14

Zgjidhja e ushtrimit 14 të mësimit 10.1Z në librin Matematika 10 - 11: Pjesa I nga shtëpia botuese Botime Pegi me autorë Steve Fearnley, June Haighton, Steve Lomax, Peter Mullarkey, James Nicholson dhe Matt Nixon.


Pyetja

Dy trapezat në figurë kanë syprinë të njëjtë. Gjeni gjatësitë e bazave të tyre.

Zgjidhja

Syprina e një trapezi gjehet duke shumëzuar lartësinë me shumën e dy bazave dhe rezultatin e pjesëtojmë me dy. Syprina e trapezit të parë do shkruhej 5((x+2)+(3x+1))2\dfrac{5((x+2)+(3x+1))}{2}, ndërsa syprina e trapezit të dytë do ishte 7((2x1)+(5x1))2\dfrac{7((2x-1)+(5x-1))}{2}. Thjeshtojmë si fillim vlerat te dy syprinat që ta kemi më të lehtë gjetjen e ndryshores: 5(x+2+3x+1)2=5(4x+3)2=20x+152\dfrac{5(x+2+3x+1)}{2} = \dfrac{5(4x+3)}{2} = \dfrac{20x+15}{2} dhe 7(2x1+5x1)2=7(7x2)2=49x142\dfrac{7(2x-1+5x-1)}{2} = \dfrac{7(7x-2)}{2} = \dfrac{49x-14}{2}.

Barazojmë shprehjet dhe gjejmë ndryshoren xx duke kryer veprimet: 20x+152=49x1422(20x+15)=2(49x14)40x+30=98x2830+28=98x40x58x=58x=5858=1\dfrac{20x+15}{2} = \dfrac{49x-14}{2} \rArr 2(20x+15)=2(49x-14) \rArr 40x+30=98x-28 \rArr 30+28=98x-40x \rArr 58x=58 \rArr x=\dfrac{58}{58}=1. Bazat e trapezit të parë do i kishin gjatësitë nga x+2=1+2=3x+2=1+2=3 metra dhe 3x+1=3×1+1=3+1=43x+1=3 \times 1 + 1 = 3+1=4 metra, ndërsa bazat e trapezit të dytë do i kishin gjatësitë nga 2x1=2×11=21=12x-1=2 \times 1 - 1 = 2-1=1 metër dhe 5x1=5×11=51=45x-1=5 \times 1 - 1 = 5-1=4 metra.