Kopertina e librit Matematika 12

Zgjidhja e ushtrimit 4

Zgjidhja e ushtrimit 4 të mësimit 2B në librin Matematika 12 nga shtëpia botuese Mediaprint me autorë Greg Attwood, Jack Barraclough, Ian Bettison, Alistair Macpherson, Bronwen Moran, Su Nicholson, Diane Oliver, Joe Petran, Keith Bledger, Harry Smith, Geoff Staley, Robert Ward-Penny dhe Dave Wilkins.


Pyetja

Ky trapez e ka syprinën 50 m2. Trego se lartësia e trapezit është 5(51)5(\sqrt{5}-1) m.

Zgjidhja

Syprina e trapezit gjehet me formulën S=h×(B+b)2S = \dfrac{h \times (B + b)}{2}, ku hh është lartësia, BB baza e madhe dhe bb baza e vogël. Zëvëndësojmë vlerat që na jep figura dhe thjeshtojmë shprehjen duke e kthyer në një ekuacion kuadratik:

2x×(x+10+x)2=50x(2x+10)=502x2+10x50=0\dfrac{\cancel2x \times (x + 10 + x)}{\cancel2} = 50 \rArr x(2x+10) = 50 \rArr 2x^2 + 10x - 50 = 0 \rArr 2(x2+5x25)=02(x^2 + 5x - 25) = 0 \rArr x2+5x25=0x^2 + 5x - 25 = 0

Gjejmë vlerat e xx duke përdorur formulën kuadratike:

1xx2 = 5±524×1×(25)2×1=5±1252\dfrac{-5 \pm \sqrt{5^2 - 4 \times 1 \times (-25)}}{2 \times 1} = \dfrac{-5 \pm \sqrt{125}}{2} \rArr x1=5+12525+11.182=6.182=3.09\boxed{x_1 = \dfrac{-5 + \sqrt{125}}{2} \approx \dfrac{-5 + 11.18}{2} = \dfrac{6.18}{2} = 3.09} dhe x2=51252511.182=16.182=8.09\boxed{x_2 = \dfrac{-5 - \sqrt{125}}{2} \approx \dfrac{-5 - 11.18}{2} = \dfrac{-16.18}{2} = -8.09}

Duke e marrë vlerën e xx negative (siç është x2x_2) atëherë vlera e lartësisë bëhet negative. Ndaj përgjigja e saktë duhet të jetë vlera e x1x_1. Provojmë ta zëvëndësojmë:

h=2xh=2×5+1252=2×5+552=5+55=5(51)h = 2x \rArr h = 2 \times \dfrac{-5+\sqrt{125}}{2} = \cancel2 \times \dfrac{-5 + 5\sqrt{5}}{\cancel2} = -5+5\sqrt{5} = 5(\sqrt{5}-1) m